Ik geloof niet in God, want… er is zoveel lijden in de wereld

“Moreel kwaad” is de term voor al het lijden dat wordt veroorzaakt door mensen. Denk bijvoorbeeld aan oorlogen, verkrachtingen, moorden en pesten. De enige manier waarop God dit morele kwaad zou kunnen stoppen is door onze vrije wil weg te nemen. Dit doet God niet, omdat Hij een wereld wilde maken waarin liefde mogelijk is en liefde kan alleen bestaan als er een vrije wil is.

We weten allemaal dat wij een vrije wil hebben. Anders zouden we zoals robots zijn, geprogrammeerd om op een bepaalde manier te leven. Dat is liefdeloos en betekenisloos. Liefde is dus een goede reden waarom God ons een vrije wil heeft gegeven, maar dus ook waarom er moreel kwaad is in de wereld.

Maar hoe zit het dan met het “niet-morele kwaad”? Het kwaad waar wij als mens geen tot weinig invloed op hebben. Denk aan kinderen met ernstige ziektes, natuurrampen, of voedseltekorten. Waarom dat, God?

Waarom God?

Als God liefde is, waarom staat Hij dit dan toe? We kunnen dit niet allemaal verklaren met de vrije wil van de mens. Als Hij bestaat en almachtig is, dan had Hij dit toch kunnen voorkomen? We kunnen niet anders concluderen dan dat wanneer er een almachtige God bestaat, Hij er dan voor heeft gekozen dit te laten gebeuren en onze gebeden niet zijn verhoort. Voor veel mensen is dit een reden om niet meer in God te geloven. 

Voordat we die vraag gaan beantwoorden, kan het goed zijn om de vraag eens andersom te stellen: Waarom zou je niet in God geloven? Want: als God niet bestaat, gaat het probleem van lijden dan weg?  Nee. 

Emotioneel

Door niet te geloven in God gaat het leed en de pijn niet weg. Sterker nog, het wordt erger, omdat er geen reden meer is voor het lijden. Als je eenmaal sterft is er geen hoop op een betere toekomst. Wat zou je bijvoorbeeld zeggen tegen een ongeneeslijk ziek kind? Dat het allemaal doelloos is en dat hij zal ophouden te bestaan? En het einde is de dood? Stel je voor dat dat je boodschap is!

Of je nu een goed leven hebt of niet, vroeg of laat zullen we allemaal sterven. Het zal tot een einde komen, dat waarschijnlijk gepaard gaat met lijden. Als we nog dieper duiken, zit er misschien wel ‘de angst om vergeten te worden’ achter. Dat je opgaat in een grote betekenisloze leegte en dat iedereen je zal vergeten en doorgaat met hun leven alsof je nooit bestaan hebt.  Als God niet bestaat, dan wordt dit inderdaad de werkelijkheid en is er geen hoop voor de mens. 

Moreel

Ook op rationeel niveau is het probleem van lijden veel groter als God niet bestaat. Het simpele feit dat we pijn en lijden als een probleem zien, is misschien wel het bewijs vóór het bestaan van God, in plaats van tegen. Zonder God zijn we een kosmisch ongeluk en is ons bestaan doelloos. We kunnen alles zelf bepalen. Geen morele wetgever of wet, en dus geen goed en kwaad. 

”Mijn argument tegen God bestond eruit dat het universum zo wreed en onrechtvaardig leek. Maar hoe kwam ik aan dit idee van rechtvaardig en onrechtvaardig? Een mens kan een lijn niet krom noemen als hij niet een of ander besef van een rechte lijn heeft. Waarmee vergeleek ik dit universum toen ik het onrechtvaardig noemde?” – C.S. Lewis

God wordt gedefinieerd als het grootst mogelijke wezen en kan gezien worden als moreel goed en perfect. Alles wat tegen Hem ingaat, is kwaad dat zorgt voor lijden. Zijn bestaan verklaart onze diepgewortelde intuïtie dat er lijden is in de wereld.

Probleem met lijden

Maar, laten we eerlijk zijn, als God wel bestaat, dan is er nog steeds een probleem met lijden. Hoe gaat een goede almachtige God samen met al dat gruwelijke leed? Het christelijk geloof geeft logische verklaringen voor lijden. We willen vier principes van het christelijk geloof langsgaan, om je te laten zien dat lijden en God goed samengaan.

1. De context van lijden is eeuwig

De Bijbel leert ons dat het leven op aarde gepaard gaat met verdriet en pijn, maar ook dat het lijden tot een einde zal komen. De Bijbel vertelt zelfs dat er leven is na de dood dat voor altijd door zal gaan. God heeft ons gemaakt om in een hemels paradijs met Hem te leven, een plek vol van liefde, geluk en vrede. Als je op deze manier uitgezoomd kijkt naar lijden, is het mogelijk om de dingen te zien vanuit een eeuwig perspectief, in plaats van een tijdelijke. 

Maar zelfs de hoopvolle belofte van de hemel is nog geen reden voor het lijden op aarde. Waarom moet lijden er zo vaak aan vooraf gaan? 

Om in die hemel te komen is één van de redenen dat we “geschikt gemaakt worden” voor die hemel. Dat betekent dat we “goede” mensen moeten worden. En de maatstaf van ‘goed’ ligt bij God. Daarover later meer. Daartegenover staat onze vrije wil, waardoor God ons niet kan dwingen om goed te leven. 

Hij moet dus andere manieren gebruiken om ons op het rechte pad te krijgen. Eén van die manieren is misschien wel: lijden. Lijden kan ons helpen om een goed karakter te ontwikkelen, en het geeft je de kans om het van betekenis te laten zijn. 

2. Het doel hier op aarde is niet comfort, maar het kennen van God

Christenen geloven dat de mens is gemaakt om in relatie met God te leven. De mens kan alleen échte voldoening vinden in God. Hoe dichterbij het hart van God we komen, hoe meer we op Hem gaan lijken, en hoe meer écht geluk we daarvan zullen ervaren.

Misschien heb je hier nog nooit bij stilgestaan, maar lijden heeft vaak het effect dat we, gelovig of niet, stappen richting God maken. Of we hem nou de schuld geven van alles, of schuil vinden in Hem, het brengt ons in zekere zin dichter tot God. Wanneer het leven comfortabel is, zijn we geneigd te denken God niet nodig te hebben, terwijl het ware geluk niet op aarde gevonden kan worden. 

God kan lijden gebruiken om een besef van afhankelijkheid van Hem te creëren, om ons uit vrije wil te laten bidden en tot Hem te laten komen. 

3. De mens heeft zich tegen God gekeerd

Het is Gods doel om Hem te kennen en op Hem te lijken. Daarom zegt de Bijbel dat de mens naar het beeld van God is gemaakt, met een vrije wil, rationeel en een bewustzijn. Maar dat is helaas misgegaan. In plaats van uit onze vrije wil te kiezen om te doen wat God zegt, is er een constante drang ontstaan om onze eigen weg te kiezen. 

Als je eerlijk durft te kijken in je eigen hart, dan vind je daar waarschijnlijk gevoelens van schuld en schaamte. Misschien is dat omdat je weet dat je niet leeft zoals je zou moeten leven. Geen zorgen, we doen allemaal dingen die niet goed zijn.  Jezus zei dit erover:

“Al die slechte dingen komen van binnenuit naar buiten en maken je onrein.” JEZUS

Dat gevoel van schuld en schaamte komt waarschijnlijk doordat je jouw vrije wil verkeerd hebt gebruikt en je je, bewust of onbewust, tegen God hebt gekeerd. 

4. Het hart van het christelijk geloof gaat over lijden en dood

In het hart van het christelijk geloof vinden we het kruis. De claim die wordt gemaakt is dat die mens aan dat kruis, Jezus, God is. God die mens werd en de meest gruwelijke martelstraf onderging. 

Maar, waarom moest God aan een kruis? Dit heeft te maken met lijden. Een van de dingen die het ons laat zien is dat God niet ver en afstandelijk is, maar liefhebbend en deelt in ons lijden. Maar het is nog veel dieper dan dit. Als het christelijk geloof waar is, dan nam Jezus, alle dingen op Zich die al het leed hebben veroorzaakt. Hij stierf door menselijk te lijden, en stond weer op. Dit was nodig om de menselijke oorzaak voor het lijden goed te maken. Ook in dit verhaal is de dood niet het einde. 

Tot slot

Nog even over die maatstaf van ‘goed’. God liet ‘goed’ zien door: Jezus. Door meer op Hem te lijken, Hem vertrouwen en volgen, worden we ‘goed’. Jezus is het antwoord op een wereld vol met lijden door zijn voorbeeld te volgen en meer op hem te gaan lijken. 

We kunnen ons voorstellen dat je bovenstaande best ingewikkeld vindt. Wil je er met iemand van ons over doorpraten? Dat kan! Onze e-coaches luisteren graag naar je vragen. Wil je graag meer weten over of er echt bewijs is dat Jezus is opgestaan uit de dood? Kijk dan eens naar deze cursus The Case for Christ..  

Dit artikel is een korte samenvatting van een toespraak die je in z’n geheel terug kunt zien via deze link.