Wie zijn we eigenlijk?

Wie zijn we eigenlijk? Dat is een vraag waar door veel mensen over is nagedacht. Ook in de wetenschap zijn er verschillende stromingen te onderscheiden. Zo beschouwt het materialisme de mens als niet meer dan materie, dat vanzelf, toevallig, tot een hoger ontwikkeld organisme is ontwikkeld.

Het idealisme zegt het tegenovergestelde. Zij ziet het lichaam slechts als een onbelangrijke bijzaak. Het gaat uiteindelijk om het innerlijke, het geestelijke. In dit Griekse denken is het lichaam in feite de gevangenis van de geest.

Het pragmatisme vindt de twee vorige uitgangspunten niet zo belangrijk. Het richt zich niet op diepe levensvragen, maar op het praktische leven in het nu, de onderlinge menselijke betrekkingen en het gedrag van de mens.

Trichotomie en dichotomie

Ook in de theologie is nagedacht over de verhouding tussen het materiële en het immateriële van de mens. Sommige christelijke geleerden hebben uit de Bijbel afgeleid dat de mens uit drie delen bestaat (trichotomie): lichaam, ziel en geest. Met het lichaam nemen we deel aan de zichtbare wereld. De ziel wordt dan als de zetel van de persoonlijkheid gezien, die onze wil, ons verstand en onze emoties omvat. De geest is dan het op God gerichte deel van de mens. Anderen gaan hierin minder ver en maken alleen onderscheid tussen het lichamelijke en het innerlijke aspect van de mens (dichotomie). De ziel wordt dan gezien als de grotere eenheid waarbinnen de geest functioneert.

Onlosmakelijk

De discussie tussen deze beide opvattingen is niet op te lossen. Wat wel zeker is, is dat de menselijke persoonlijkheid ten diepste een eenheid is. Iedere onderverdeling in tweeën of in drieën is niet meer dan een poging de werkelijkheid wat beter te begrijpen. Je kunt de verschillende onderdelen nooit van elkaar losmaken.

De mens is wonderlijk gemaakt. De Bijbel benadrukt dat de mens één is. Het lichaam is niet minderwaardig aan de ziel of aan de geest. In Tessalonicenzen lezen we: “Ik bid dat de God van vrede jullie helemaal heilig zal maken. Dan zullen jullie in geest, ziel en lichaam helemaal zuiver zijn als de Heer Jezus Christus terugkomt.”

Dieren zijn geschapen naar hun aard, maar de mens is geschapen naar Gods beeld. Er is dus een essentieel onderscheid.

Onderscheid tussen dier en mens

Volgens de Bijbel is er onderscheid tussen de dieren en de mensen. Dieren zijn geschapen naar hun aard, maar de mens is geschapen naar Gods beeld. Er is dus een essentieel onderscheid tussen mensen en dieren. Geschapen zijn naar Gods beeld wijst op een speciaal ontwerp en een bijzonder doel. Het doel van ons mensen is dat we het wezen van de Schepper in de schepping weerspiegelen, Hem kennen, eren en dienen.

Gods beeld dragen

Dat de mens Gods beeld draagt, geldt niet letterlijk voor het lichamelijke aspect van de mens. God is Geest en wij mogen ons geen voorstelling maken van Gods gestalte. Iedere gebrekkige, menselijke voorstelling zou tekort doen aan Gods grootheid. Het beeld van God in de mens geldt dus niet uiterlijk, maar innerlijk: in onze persoonlijkheid, ons verstand, zelfbewustzijn en morele besef (geweten). Met deze kenmerken onderscheiden mensen zich van de dieren.

Onder God persoonlijk leren kennen kun je lezen hoe de mensheid gefaald heeft in het vertonen van Gods beeld en ook hoe God herstel heeft gebracht door Jezus, van wie je zou kunnen zeggen dat Hij de perfecte Beelddrager van God is.

Doorpraten? Dat kan met één van onze e-coaches. Reageren mag ook onder deze blog.
Wil je graag meer lezen over wat Jezus hier op aarde kwam doen? Vraag dan gratis een (Nieuw Testament) Bijbel aan (verzending alleen binnen Nederland) of kijk bij één van onze (gratis) online cursussen.