Levensvragen

Wie zijn we eigenlijk?

Wie zijn we eigenlijk? Dat is een vraag waar door veel mensen over is nagedacht. Zijn we een toevallig ontstane klomp cellen? Is er een doel in ons bestaan? En zo ja, welk doel heeft ons bestaan dan?

Deze levensvragen zul je zelf wellicht herkennen.

Dit artikel is geschreven door: Peter Hartkamp

vrouw met stuk spiegel voor haar gezicht

Verschillende opvattingen

In de wetenschap zijn er verschillende stromingen te onderscheiden. Zo beschouwt het materialisme de mens als niet meer dan materie, dat vanzelf, toevallig, tot een hoger geavanceerder organisme is ontwikkeld.

Het idealisme zegt het tegenovergestelde. Zij ziet het lichaam slechts als een onbelangrijke bijzaak. Het gaat uiteindelijk om het innerlijke, het geestelijke. In dit Griekse denken is het lichaam in feite de gevangenis van de geest.

Het pragmatisme vindt de twee vorige uitgangspunten niet zo belangrijk. Dit richt zich niet op diepe levensvragen, maar op het praktische leven in het nu, de onderlinge menselijke betrekkingen en het gedrag van de mens.

Trichotomie en dichotomie

Ook in de theologie is nagedacht over de verhouding tussen het materiële en het immateriële van de mens. Sommige christelijke geleerden hebben uit de Bijbel afgeleid dat de mens uit drie delen bestaat (trichotomie): lichaam, ziel en geest. Met het lichaam nemen we deel aan de zichtbare wereld. De ziel wordt dan als de zetel van de persoonlijkheid gezien, die onze wil, ons verstand en onze emoties omvat. De geest is dan het op God gerichte deel van de mens.

Anderen gaan hierin minder ver en maken alleen onderscheid tussen het lichamelijke en het innerlijke aspect van de mens (dichotomie). De ziel wordt dan gezien als de grotere eenheid waarbinnen de geest functioneert.

Het lichaam is niet minderwaardig aan de ziel of aan de geest.

Onlosmakelijk

De discussie tussen deze beide opvattingen is niet op te lossen. Wat wel zeker is, is dat de menselijke persoonlijkheid ten diepste een eenheid is. Iedere onderverdeling in tweeën of drieën is niet meer dan een poging deze werkelijkheid beter te begrijpen. Je kunt de verschillende onderdelen nooit van elkaar losmaken.

De mens is wonderlijk gemaakt. De Bijbel benadrukt dat de mens één is. Het lichaam is niet minderwaardig aan de ziel of aan de geest. Zo lezen we: “Ik bid dat de God van vrede jullie helemaal heilig zal maken. Dan zullen jullie in geest, ziel en lichaam helemaal zuiver zijn als de Heer Jezus Christus terugkomt.”

Geschapen naar Gods beeld

De Bijbel vertelt ons dat de mens, in tegenstelling tot de dieren, geschapen is naar Gods beeld. Dieren zijn geschapen naar hun aard. Er is dus een essentieel onderscheid tussen mensen en dieren. Geschapen zijn naar Gods beeld wijst op een speciaal ontwerp en een bijzonder doel. Dat is dat we het wezen van de Schepper in de schepping weerspiegelen, Hem kennen, eren en dienen. Daarnaast is ons doel om te zorgen voor de schepping die Hij heeft gemaakt.

paard en mens - close up van de ogen

Gods beelddrager

Dat de mens Gods beeld draagt, geldt dus niet voor het lichamelijke aspect van de mens, want God is Geest. Wij mogen ons geen voorstelling maken van Gods gestalte. Iedere, menselijke voorstelling zou tekort doen aan Zijn grootheid. Het beeld van God in de mens geldt dus niet uiterlijk, maar innerlijk: in onze persoonlijkheid, ons verstand, zelfbewustzijn en morele besef (geweten).

Wil je meer te weten komen over wie je bent? Op Wie Ben Ik.nu kun je op zoek gaan naar jouw identiteit. Kijk eens rustig rond en kijk of het je verder kan helpen in de zoektocht naar jezelf. Je kan ook altijd contact met ons opnemen om door te praten.