Wat is wijsheid?

Wat is wijsheid? Wellicht stel je jezelf die vraag wel eens. Je staat voor een moeilijke keuze, er wordt iets van je gevraagd waar voor jou nogal twee kanten aanzitten, of je loopt tegen iets aan in een relatie waarvan je echt niet weet wat in die situatie het beste is voor jou, de ander en voor de relatie. Wat is wijsheid?

Wijsheid en waarheid

Wijsheid is iets anders dan waarheid. Waarheid kan je met je hoofd begrijpen en beredeneren. Hoewel het begrip waarheid best wel onder druk staat door allerlei fake-news en maatschappelijke ontwikkelingen is waarheid altijd iets dat beredeneert wordt. Mensen die gedreven worden door waarheid zullen je altijd proberen te overtuigen en met je in gesprek of discussie willen gaan. Er is echter een probleem bij waarheid. Iets kan nog zo waar zijn, je weet dan echter nog lang niet altijd wat je er dan mee moet.

Het staat inmiddels wel vast dat deze wereld een klimaatprobleem heeft en het is waar dat we daar als mensen met onze levensstijl aan bijdragen. Maar, wat is nu wijsheid? Wat moeten en/of kunnen we er dan aan doen? Wijsheid brengt logische waarheid samen met de praktijk van het leven, met de realiteit zoals die functioneert. Waarheid vraagt altijd om een toepassing, en dan komt wijsheid om te hoek kijken.

Bijbel en wijsheid

In de Bijbel gaat het veel over wijsheid. Wellicht veel meer dan je denkt. Het ging in de kerk en bij christenen in mijn omgeving lange tijd vooral over waarheid. Discussie over de doop, de kerk en allerlei theologische overtuigingen gingen soms oneindig lang door omdat mensen overtuigd moesten worden van de ‘waarheid’ (in hun optiek).En dat is jammer. Want met je hoofd en met discussie kan je gemakkelijk vergeten om je hart en je daden erbij te betrekken.

Wijsheid is in de Bijbel niet ‘geleerdheid’, integendeel. Het Hebreeuwse woord voor wijsheid is Chokhma dat breed gebruikt wordt maar waarbij altijd een element van het ‘hart’ in zit en vaak ook ‘hande(le)n’. Zo wordt het woord ook gebruikt voor kunstenaars en ambachtslieden.

Jezus zei toen Hij hier op aarde was: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Dus je hoeft er niet over te twijfelen of wat God zegt wel waar zou zijn!

Spreuken

Een deel van de Bijbel (Job, Prediker, Spreuken) heet ‘wijsheidsliteratuur’; het zijn teksten die gaan over wat goed en wijs is in allerlei situaties. Een deel daarvan is (waarschijnlijk) door koning Salomo geschreven. Hij werd jong koning en sprak veel met God. Op een bepaald moment vroeg God aan Salomo: “Ik wil je iets geven want Ik hou van jou, vraag maar en Ik zal het je geven.” En Salomo reageert in de trant van:

‘God, wilt U geven dat ik steeds zo vervuld ben met die wijsheid van U. Want dan kan ik het aan. En dan weet ik niet precies hoe dat uit gaat werken of wat er allemaal gaat gebeuren, maar dat durf ik allemaal wel los te laten. Heer, wanneer Uw wijsheid mij steeds weer vervult dan zal ik de juiste keuzes kunnen maken. Dan zal ik rust kunnen hebben. Dan zal ik het land goed kunnen sturen.’

Open lijn

Mooi he? Salomo ziet God als de gever van wijsheid. En hij vraagt om een voortdurend open lijntje, om een vaste verbinding. Denk maar aan de wifi. Zonder wifi/4g verbinding, heb je niets aan google. Maar is die verbinding er wel, dan kan je alles vragen aan google. Nu weet je bij google nooit of het ook echt waar is. Maar Jezus zei toen Hij hier op aarde was: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Dus je hoeft er niet over te twijfelen of wat God zegt wel waar zou zijn!

Wat is wijs

Binnenkort zal ik nog een tweede blog hieraan wijden; hoe wordt ik een wijs mens? Voor nu zou ik je willen meegeven dat wanneer jij je afvraagt wat ‘wijs’ is in een bepaalde situatie, om het gewoon te vragen aan God. Dat kan je doen door het uit te spreken, als een gebed. Je kunt het ook doen door eens een Psalm te lezen of iets uit het boek Spreuken en of Prediker, en je hart open te stellen voor wat er aan gedachten in je op komt.

Laat ik je nog bemoedigen met een tekst uit Jakobus: “En als je een keer niet weet wat je moet doen, mag je God om wijsheid vragen. God geeft die altijd, zonder boos te zijn dat je het zelf niet weet.”

Doorpraten? Dat kan met één van onze e-coaches. Reageren mag ook onder deze blog. Wil je graag meer lezen over wat Jezus hier op aarde kwam doen? Vraag dan gratis een (Nieuw Testament) Bijbel aan (verzending alleen binnen Nederland) of kijk bij één van onze (gratis) online cursussen.